Thị trường ô tô Việt Nam trong tháng đầu năm 2024 đã chứng kiến một sự giảm sâu, khi doanh số bán xe xuống mức đáng lo ngại. Tuy nhiên, dự báo cho năm 2024, các doanh nghiệp và chuyên gia cho rằng, thị trường có thể bứt phá trong nửa cuối năm.
Doanh số giảm 50%
Theo thông tin từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) công bố chiều 22/1, tổng doanh số bán xe toàn thị trường của các đơn vị thành viên trong tháng 1/2024 chỉ đạt 19.243 xe, giảm tới 50% so với tháng trước. Phân khúc xe du lịch và xe thương mại đều ghi nhận sự suy giảm đáng kể, lần lượt là 54% và 31,5%. Ngay cả phân khúc xe chuyên dụng cũng không tránh khỏi sự giảm sút, giảm 46% so với tháng trước.
Trong bối cảnh này, xu hướng giảm sâu cũng phản ánh rõ trong nguồn gốc xe. Số lượng xe lắp ráp trong nước bán ra chỉ còn 9.783 xe, giảm tới 59%, trong khi xe nhập khẩu nguyên chiếc cũng giảm 36% so với tháng trước, đạt 9.460 xe.
Bên cạnh doanh số bán hàng trên, thị trường ô tô Việt Nam còn có sự góp mặt của nhiều hãng xe khác như Audi, Jaguar Land Rover, Mercedes-Benz, Nissan, Subaru, Volkswagen, Volvo, Haval… nhưng các hãng xe này không tiết lộ kết quả kinh doanh.
Cùng với đó, với lý do đáp ứng yêu cầu của thị trường chứng khoán Mỹ, kể từ tháng 8/2023, VinFast chỉ công bố doanh số theo từng quý trong năm nên không công bố số liệu bán hàng hàng tháng như trước đây. Chỉ tính thêm doanh số bán hàng công bố chính thức từ Tập đoàn Thành Công (TC Group) với thương hiệu xe Hyundai, trong tháng 1 vừa qua đơn vị này tiêu thụ 3.569 xe. Như vậy, tính chung doanh số từ VAMA và TC Group trong tháng 1 vừa qua, toàn thị trường ô tô Việt Nam tiêu thụ 22.812 xe các loại.
Dựa trên báo cáo bán hàng từ VAMA và TC Group, trong tháng 1 vừa qua, hầu hết các doanh nghiệp đều có doanh số giảm từ 45% đến 76%. Tuy nhiên, dẫn đầu toàn thị trường ô tô Việt Nam về doanh số bán hàng trong tháng 1/2024 tiếp tục là thương hiệu Hyundai khi đạt doanh số 3.569 xe, giảm tới 64% so với các tháng liền trước.
Các vị trí tiếp theo là Ford bán được 2.671 xe, giảm 45%; Kia 2.369 xe, giảm 50%; Toyota 2.028 xe (không tính xe Lexus), giảm 76%; Honda 2.023 xe, giảm 50%; Mazda 1.972 xe, giảm 55% so với tháng 12/2023.
Sẽ khởi sắc vào nửa cuối năm
Theo các chuyên gia trong ngành, bên cạnh yếu tố kinh tế khó khăn, người dân thắt chặt chi tiêu, những khách hàng có nhu cầu đã mua ô tô trước thời điểm chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ từ Chính phủ hết hiệu lực vào tháng 12/2023. Chính tháng cuối cùng áp dụng chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ này đã giúp doanh số bán xe toàn thị trường tăng 39% so với tháng liền trước.
Còn theo TC GROUP, tháng 1/2024 là thời điểm cận dịp Tết nguyên đán, dòng tiền của người tiêu dùng được định hướng tới những nhu cầu dịp lễ, hơn là tập trung mua ô tô dẫn đến doanh số của Hyundai nói riêng cũng như toàn thị trường nói chung suy giảm. Dự báo, khi qua thời gian này, thị trường sẽ dần ổn định trở lại, kì vọng vào doanh số tăng trưởng cao hơn trong các tháng kinh doanh tiếp theo.
Toyota Việt Nam cũng đánh giá, tình hình thị trường năm 2024 được dự đoán còn nhiều khó khăn và thách thức. Trong bối cảnh đó, hãng cùng hệ thống đại lý sẽ tiếp tục nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm cũng như dịch vụ để thu hút khách hàng.
Bao quát hơn, Ford Việt Nam đánh giá, khó khăn chung của ngành ô tô đang ngày một rõ nét khi sức mua giảm và gánh nặng tồn kho ngày càng lớn. Không chỉ vậy, đầu năm 2024 là thời điểm chính sách ưu đãi 50% lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước kết thúc cũng sẽ ảnh hưởng đến doanh số bởi đây là một phần không nhỏ hỗ trợ tài chính cho khách hàng. Do đó, khó khăn đối với các doanh nghiệp sản xuất, phân phối ô tô tại thị trường Việt Nam sẽ còn kéo dài ít nhất tới nửa đầu năm 2024.
Tuy nhiên, Ford Việt Nam cho rằng, khó khăn chỉ mang tính chất ngắn hạn. Thị trường ô tô Việt Nam vẫn được đánh giá là một thị trường tiềm năng và đầy hấp dẫn trong mắt các nhà sản xuất ô tô. Theo dự báo từ các chuyên gia kinh tế, thị trường ô tô Việt Nam năm 2024 sẽ tăng trưởng 10% so với năm 2023 (tức đạt mốc 428.000 xe bán ra trong năm 2024), với sự phục hồi của nền kinh tế và các ưu đãi hỗ trợ từ Chính phủ.
Còn theo đánh giá từ Trung tâm phân tích của Công ty cổ phần Chứng khoán SSI, thị trường ô tô Việt Nam sẽ khó khăn trong nửa đầu năm 2024 do nhu cầu tiêu dùng vẫn còn yếu và người mua có tâm lý chờ đợi các mẫu xe mới. Tuy nhiên, nhìn chung cả năm 2024 thị trường sẽ thấy được sự phục hồi cả về số lượng và giá trị (nhờ sự phục hồi kinh tế vào nửa cuối năm, các mẫu xe mới ra mắt, tình trạng thiếu chip cho xe ô tô được giải quyết, cũng như lãi suất cho vay ở mức hấp dẫn hơn so với 2023). SSI dự báo mức tăng trưởng doanh số ô tô trong năm 2024 khoảng 9% so với năm trước.
