Theo ông Vũ Thanh Hùng, Tổng giám đốc iPOS.vn, nửa đầu năm 2024 đã chứng kiến sự biến động mạnh mẽ, đặt ra không ít thách thức cho lĩnh vực F&B. Tuy nhiên, các doanh nghiệp F&B Việt Nam đã cho thấy sự linh hoạt đáng kinh ngạc…
Số cửa hàng giảm nhưng tổng doanh thu ngành F&B tăng
Ngày 21/8/2024, iPOS.vn công bố Báo cáo thị trường Kinh doanh Ẩm thực tại Việt Nam 6 tháng đầu năm 2024, trong khuôn khổ sự kiện Vietnam F&B Summit 2024.
Báo cáo thị trường Kinh doanh Ẩm thực tại Việt Nam là hoạt động thường niên của iPOS.vn hàng năm, nhằm tổng hợp, đánh giá và nhận định các tác động của nền kinh tế tới hoạt động kinh doanh ẩm thực và đồ uống tại Việt Nam. Bên cạnh đó, báo cáo cũng đưa ra các nhận định về hành vi tiêu dùng của thực khách 6 tháng đầu năm 2024, so sánh với cùng kỳ năm trước. Tại báo cáo đợt này, iPOS.vn cũng sẽ công bố nghiên cứu chuyên sâu về nhóm nhân sự ngành F&B tại Việt Nam.
Đồng thời trong khuôn khổ Vietnam F&B Summit 2024, hơn 10 diễn giả hàng đầu là các lãnh đạo doanh nghiệp, chuyên gia ngành F&B hàng đầu tại Việt Nam, sẽ thảo luận về các vấn đề về thị trường F&B trong 6 tháng đầu năm 2024, và tìm ra phương án đầu tư, kinh doanh hiệu quả trong thời kỳ kinh tế khó khăn.
Ông Vũ Thanh Hùng, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần iPOS.vn chia sẻ: “Nửa đầu năm 2024 đã chứng kiến biến động mạnh mẽ, đặt ra không ít thách thức cho toàn bộ ngành dịch vụ, đặc biệt là lĩnh vực F&B. Tuy nhiên, các doanh nghiệp F&B Việt Nam đã cho thấy sự linh hoạt đáng kinh ngạc khi nhanh chóng điều chỉnh hoạt động, cắt giảm chi phí không cần thiết và tối ưu hóa dòng tiền. Đồng thời, sự sáng tạo không ngừng trong việc phát triển sản phẩm đã mang đến những trải nghiệm ẩm thực mới lạ, thu hút đông đảo thực khách”.
Về xu hướng tiêu dùng, báo cáo chỉ ra rằng, trong bối cảnh kinh tế khó khăn, thay vì giảm chi tiêu cho việc ăn ngoài, người dùng vẫn giữ tần suất đi ăn ngoài như trước và có kế hoạch cụ thể hơn về chi tiêu. Theo khảo sát, nhóm người dùng có mức tần suất ăn ngoài cao (3-4 lần/tuần) gần như không thay đổi so với năm 2023. Nhóm khách hàng có tần suất 1-2 lần/tuần đang tăng lên 4,1% so với năm 2023.
Trái lại, mức chi tiêu cho việc đi cà phê của người Việt chứng kiến sự sụt giảm trong 6 tháng đầu năm, với tần suất cũng giảm đáng kể. Mức giá từ 41.000-71.000 đồng/cốc trở nên phổ biến hơn, với sự tăng trưởng 11,5% về tỷ lệ người lựa chọn. Tuy nhiên phân khúc cao cấp lại gặp khó khăn. Tỷ lệ người chi tiêu trên 100.000 đồng/cốc đã giảm từ 6% xuống còn 1,7%.
Nguyên nhân dẫn đến việc người tiêu dùng giảm tần suất đi cà phê là do áp lực công việc tăng cao. Theo báo cáo, có đến 41,7% người được hỏi nói rằng việc đi cà phê và 32,3% đi cà phê với tần suất 1-2 lần/tuần. Khi được hỏi lý do, phần lớn người dùng cho rằng, họ đang phải làm việc với cường độ lớn hơn do khó khăn của nền kinh tế và nội tại doanh nghiệp đang làm việc, dẫn đến người tiêu dùng phải cân nhắc kỹ lưỡng hơn trong việc chi tiêu cho những dịch vụ không thiết yếu.
Báo cáo cho rằng, xu hướng giảm chi tiêu của người dùng có thể tác động tới các thương hiệu kinh doanh đồ uống ở phân khúc cao cấp như Starbucks Coffee, Arabica, The Coffee Bean & Tea Leaf…
Nguồn: Báo cáo thị trường Kinh doanh Ẩm thực tại Việt Nam 6 tháng đầu năm 2024 do iPOS.vn thực hiện
Báo cáo thị trường Kinh doanh Ẩm thực tại Việt Nam 6 tháng đầu năm 2024 được xây dựng từ nghiên cứu của gần 1.000 nhà hàng, quán cà phê cùng hơn 2.300 thực khách và 1.307 nhân ngành F&B tại Việt Nam với nhiều độ tuổi và ngành nghề khác nhau. Đồng thời, Báo cáo cũng có sử dụng và tham chiếu các số liệu từ các công ty nghiên cứu thị trường cùng các nguồn thông tin uy tín quốc tế, ý kiến của các chuyên gia.
Tính tới hết tháng 6/2024, cả nước ghi nhận khoảng 304.700 cửa hàng giảm tới 3,9% so với số liệu từ năm 2023. Có ít nhất 30.000 cửa hàng trên toàn quốc đã đóng cửa, cùng với số lượng mở mới có phần hạn chế. Mặc dù gặp nhiều khó khăn, tổng giá trị doanh thu ngành F&B gây bất ngờ với mốc 403.900 tỷ đồng, đạt 68,46% doanh thu của cả năm 2023.
Hiện có khoảng 2,89 triệu lao động ngành F&B
Xét riêng các doanh nghiệp F&B tại Việt Nam từ đầu năm 2024, doanh thu của các doanh nghiệp ngành này đã chứng kiến sự biến động mạnh. Mặc dù khởi đầu năm mới với những tín hiệu tích cực, nhưng đến giữa năm, xu hướng giảm đã trở nên rõ rệt.
Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp báo cáo doanh thu giảm trong tháng hai tới hơn 43,4%. Tháng 3 có tăng trưởng nhẹ, và sau đó giảm đều tới giữa năm. Các doanh nghiệp đang ngày càng dè chừng trong việc phát triển kinh doanh trong 6 tháng cuối năm. Theo khảo sát, có 61,2% doanh nghiệp chỉ cố gắng duy trì quy mô kinh doanh như hiện tại, trong khi đó, 34,4% dự kiến mở rộng thêm cơ sở mới. So với khảo sát cùng kỳ 2023, số lượng doanh nghiệp F&B có tham vọng tương tự lên tới 51,7%.
Tuy nhiên, sự khó khăn của nền kinh tế không làm giảm đi niềm yêu thích ẩm thực của người Việt Nam. Thay vì giảm chi tiêu cho ăn uống bên ngoài, nhiều đáp viên cố gắng giữ tần suất đi ăn ngoài, nhưng có kế hoạch cụ thể hơn về chi tiêu. Theo khảo sát, các mức tần suất cao (3-4 lần/tuần, hàng ngày) đều gần như không thay đổi so với năm 2023. Đồng thời, nhóm khách hàng có tần suất 1-2 lần/tuần, có xu hướng tăng lên 4,1% so với năm trước. Nhìn chung, nhóm khách hàng trung thành vẫn duy trì thói quen ăn uống như trước đây, cho thấy sức hút của ngành F&B vẫn rất lớn.
Mức chi cho việc “đi cà phê” giảm mạnh trong 6 tháng đầu năm 2024, với tần suất cũng giảm đáng kể. Mặc dù mức giá từ 41.000 đến 71.000 đồng/ ly trở nên phổ biến hơn, với sự tăng trưởng 11,5% về tỷ lệ người lựa chọn, nhưng các phân khúc cao cấp lại gặp khó khăn. Tỷ lệ người chi tiêu trên 100.000 đồng/ ly đã giảm mạnh từ 6% xuống còn 1,7%.
Báo cáo kỳ này cũng được iPOS.vn công bố về nghiên cứu chuyên sâu nhân sự ngành F&B tại Việt Nam. Theo đó, Việt Nam đang có khoảng 2,89 triệu lao động ngành F&B, với 81,3% nhân sự làm việc bán thời gian. Mặc dù đóng góp nhiều cơ hội cho thị trường lao động, ngành kinh doanh ẩm thực vẫn chưa quá thu hút nhân sự định hướng làm việc lâu dài.
Vietnam F&B Summit 2024 – Dòng tiền thông thái
Trong bức tranh chung ảm đạm của thị trường, việc sử dụng dòng tiền đầu tư một cách thông minh là yếu tố then chốt, giúp doanh nghiệp vượt qua được giai đoạn đầy khó khăn hiện nay. Các diễn giả cùng thảo luận trên tinh thần cởi mở, khách quan, mang lại nhiều giá trị cho khán giả tham dự.
Tại bất kỳ thời điểm nào, người tiêu dùng vẫn tìm ra cách thích nghi. Đặc biệt với khó khăn của nền kinh tế và áp lực từ cuộc sống thường ngày, dịch vụ F&B vẫn phần nào là một điểm đến giải toả sau những giờ làm việc vất vả.
Trong phần chia sẻ với chủ đề “Dòng tiền khách hàng đang được chảy về đâu?”, ông Đỗ Duy Thanh (CEO FnB Director) trao đổi góc nhìn về câu chuyện dòng tiền của thực khách, và đánh giá các mô hình kinh doanh F&B trong thời kỳ chuyển dịch chi tiêu của tiêu dùng. Đồng thời, phân tích chi tiết từ góc nhìn 3 loại doanh nghiệp: Doanh nghiệp mới, doanh nghiệp hiệu quả, và doanh nghiệp hiệu quả chưa kỳ vọng.
Những yếu tố kinh tế khó khăn vẫn đang bủa vây Việt Nam trong 6 tháng đầu năm. Tuy nhiên có vẻ điều này không phải rào cản lớn cho các nhà kinh doanh F&B mới gia nhập. Thực tế cho thấy việc “mở nhà hàng” hay “mở quán cà phê” vẫn được coi là điển hình cho tinh thần khởi nghiệp.
Trong phần thảo luận “F&B còn là một ngành đáng đầu tư trong tương lai gần?”, ông Đỗ Duy Thanh là người điều phối tới 2 diễn giả gồm ông Nguyễn Thái Bình (Co-founder FBVI) và ông Vũ Việt Anh (CEO Trà sữa LaBoong). 3 vị diễn giả sẽ cùng thảo luận về các thách thức của đầu tư F&B trong thời điểm hiện tại, tiềm năng của ngành F&B trong tương lai ngắn hạn và dự đoán các chính sách vĩ mô, vi mô có lợi cho việc kinh doanh ngành này.
Phân bổ chi phí tài chính luôn là vấn đề quan trọng ở bất kỳ doanh nghiệp nào, với đặc trưng của ngành F&B có nhiều chi phí ẩn khác nhau. Tại phần trình bày đặc biệt “Phân bổ chi phí tài chính doanh nghiệp”, ông Nguyễn Thái Bình (Co-founder FBVI) sẽ cùng khán giả phân tích các cấu thành doanh thu, cấu thành chi phí, giá vốn hàng bán,… Dựa trên kinh nghiệm có nhiều năm điều hành các doanh nghiệp khác nhau, ông Bình cũng đưa ra lời khuyên với cách phân bổ dòng tiền cho việc đầu tư các mô hình vừa và nhỏ.
Kinh doanh trên nền tảng trực tuyến đang có sức cạnh tranh ngày càng gay gắt. Trước sức ép đang dần trở nên khốc liệt, các nhà kinh doanh trên Food App đang nỗ lực chuyển đổi để cân bằng bài toán chi phí vận hành và doanh thu để có thể bám trụ và khai thác tiềm năng thị trường.
Tại phần chia sẻ “Thích ứng với nền tảng Food-Apps”, ông Nguyễn Văn Hậu (CEO Cơm thố Anh Nguyễn) sẽ trình bày góc nhìn về sự thay đổi nền tảng Food-apps trong nhiều năm trở lại đây. Đồng thời, ông Hậu cũng chia sẻ kinh nghiệm của mình trong việc tối ưu vận hành, kiểm soát chi phí và đưa ra lời khuyên về các kênh quảng cáo trên Food-apps.
Marketing không chỉ đơn thuần là hoạt động truyền thông, mà là một quá trình từ nghiên cứu khách hàng, xây dựng sản phẩm phù hợp và truyền thông sản phẩm tới đúng đối tượng mục tiêu, với mức giá phù hợp.
Ở chủ đề “Gia tăng hiệu quả marketing với chi phí thấp” với format hoàn toàn mới – Firechat, điều phối thảo luận bởi ông Châu Lê, cùng diễn giả Phùng Anh Thế (Chủ tịch trà sữa Maycha) cùng thảo luận về 4 nội dung gồm: Tận dụng các kênh truyền thông chủ động doanh nghiệp, phát triển bao bì sản phẩm, marketing thông qua kênh đối tác, và tăng trưởng với các chiến dịch táo bạo.
Không nhiều đơn vị có thể tăng trưởng trong thời kỳ này. Tuy vậy, các doanh nghiệp ngược sóng vẫn tìm phương án để cải thiện tình hình kinh doanh, đón đầu các xu hướng tiêu dùng, chính sách vĩ mô,…
Với góc nhìn đa dạng từ nhiều mô hình kinh doanh khác nhau, ở chủ đề “Tăng trưởng trong thời kỳ kinh tế khó khăn”, các diễn giả sẽ cùng thảo luận để mang tới giải pháp tăng trưởng nhận diện thương hiệu, doanh thu và biên lợi nhuận. Phiên thảo luận có sự góp mặt của ông Phạm Minh Chí (COO tập đoàn VFBS Việt Nam), ông Phùng Anh Thế (Chủ tịch Trà sữa Maycha), ông Nguyễn Văn Hậu (CEO Cơm Thố Anh Nguyễn), và được điều phối bởi ông Phan Anh Minh (CEO SitePlus).
Báo cáo thị trường kinh doanh ẩm thực tại Việt Nam 6 tháng đầu năm 2024 được iPOS.vn xây dựng từ nghiên cứu với gần 1.000 chủ doanh nghiệp F&B cùng hơn 2.360 thực khách và 1.307 nhân sự ngành F&B tại Việt Nam với nhiều độ tuổi và ngành nghề khác nhau.
iPOS.vn là doanh nghiệp cung cấp những thiết bị phần cứng và phần mềm chuyên biệt dành cho ngành F&B tại Việt Nam. Được thành lập từ năm 2010, tới nay công ty đã hợp tác và cung cấp thiết bị cho hơn 30.000 khách hàng là chuỗi nhà hàng, cà phê và các chủ đầu tư vừa và nhỏ.
Thanh Dung