Sau hai năm thế giới gặp khó khăn về nguồn cung chất bán dẫn vì đại dịch Covid-19, ngành ôtô tiếp tục lún sâu vào thế khó hơn khi căng thẳng Nga – Ukraine cắt đường cung linh kiện. Thị trường Việt Nam vì thế cũng bị ảnh hưởng.
Khách có tiền, muốn mua và lấy xe ngay trong tháng cũng không dễ bởi nhiều đại lý hiện không có sẵn xe để bán. Tình trạng khan hàng không chỉ xuất hiện ở một hay hai hãng cá biệt. Toyota, Hyundai, Kia, Ford đang là những hãng chịu ảnh hưởng nhiều nhất.
Với Toyota, khách hàng mua xe lắp ráp trong nước của hãng thường được đại lý giao ngay hoặc chờ đợi trong tháng. Tuy nhiên, với các mẫu như Innova, Fortuner hiện thời, khách đặt hàng có thể đợi 1-2 tháng để nhận xe. Dòng sedan chủ lực của hãng vẫn có sẵn xe nhưng tồn kho không nhiều như giai đoạn trước, các đại lý vì thế cắt giảm khuyến mãi để tối ưu lợi nhuận.
Các dòng xe nhập của Toyota đều chung tình trạng khan hàng. Với Raize, các đại lý Toyota cho biết, khách đặt hàng bây giờ phải đợi đến khoảng tháng 8, 9. Hilux không còn xe để bán, doanh số tháng 2 của mẫu bán tải này vì vậy là số 0 tròn trĩnh. Trong bối cảnh giá xăng tăng cao, nhu cầu mua xe hybrid lớn nhưng các mẫu có cấu hình này như Altis, Corolla Cross, Camry cung không đủ cầu.
 |
|
Khách hàng tham khảo xe tại một đại lý Toyota ở quận 7, TP HCM. Ảnh: Phạm Trung |
Tương tự Toyota, các đại lý Hyundai cho biết nguồn cung hai tháng qua không ổn định. Tất cả xe con đều lắp ráp trong nước (bởi TC Motor) nhưng nguồn cung linh kiện, chip bán dẫn thiếu hụt, khiến các dòng xe của hãng hiện rơi vào tình trạng khủng hoảng cục bộ. Hãng cho biết sẽ khắc phục tình trạng này khi nhà máy số hai đi vào hoạt động trong tháng 6 tới đây.
Hãng xe bán chạy thứ ba thị trường, Kia cũng vậy. Tất cả mẫu xe của Kia đều đang trong tình trạng khan hàng. Các mẫu xe đều phải ký chờ 1-2 tháng, Seltos hay Sonet có thể lên tới 3-4 tháng. Tình trạng thiếu xe của Kia đã diễn ra trong khoảng một năm nay nhưng gần đây thì nghiêm trọng hơn. Tương tự là Peugeot, hãng cùng được lắp ráp bởi Trường Hải cũng khan hàng từ trước Tết Nguyên đán và kéo dài đến nay.
Trong khi đó, đại diện Ford Việt Nam cho biết, hãng bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng thiếu chip toàn cầu nhưng đang cố gắng khắc phục để đảm bảo được lượng xe cung cấp ra thị trường. Mẫu bán tải chủ lực, Ford Ranger trong tháng 2 vừa qua chỉ bán 230 xe, mức thấp kỷ lục trong nhiều năm qua và lần đầu mất ngôi bán chạy nhất phân khúc.
Không chỉ khan hàng với xe lắp ráp, Ford nói rằng mẫu Explorer nhập khẩu Mỹ cũng bị ảnh hưởng bởi nguồn cung linh kiện này tại nước này thiếu hụt. Các đại lý Ford hiện tăng giá bán bằng phụ kiện kèm theo hàng trăm triệu nhưng cũng không đủ xe Explorer giao cho khách.
Tình trạng chung của ngành ôtô toàn cầu hiện nay là các mẫu xe càng nhiều công nghệ điện tử, tức dùng nhiều chip, càng phải chờ đợi lâu. Ở thị trường Mỹ, thậm chí một số hãng giao xe cho khách và hẹn khi nào có đủ chip sẽ lắp hoàn thiện các chi tiết thiếu trên xe, ví dụ màn hình. Tình trạng còn tội tệ tới mức những người mua Toyota Land Cruiser hay Lexus LX600 tại Nhật Bản sẽ phải chờ 4 năm.
Cũng do thiếu chip bán dẫn, lượng giao mẫu xe điện VinFast VF e34 không như kỳ vọng của hãng. Trước lượng đơn hàng ồ ạt của e34 và VF8, VF9 trên toàn cầu, tới nay tổng khoảng 65.000 đơn, hãng cho biết đang tìm cách để giải quyết sớm vấn đề linh kiện trong mùa hè này.
Đại diện Mitsubishi Việt Nam nói rằng lượng xe về nước giảm so với giai đoạn bình thường. Xe càng nhiều công nghệ (sử dụng càng nhiều chip bán dẫn) như Pajero Sport, Outlander, Triton, nguồn cung càng hạn chế. Xpander, mẫu xe chủ lực của hãng vẫn đủ cung dù tồn kho không nhiều.
 |
|
Một khách hàng nữ tham khảo nội thất chiếc Mazda3 tại đại lý ở TP HCM. Ảnh: Thành Nhạn |
Xe Honda, Mazda tại đại lý không khan hàng như các thương hiệu đối thủ. Lượng xe vẫn đủ giao nhưng nếu tình trạng thiếu hụt linh kiện kéo dài, các đại lý cho biết nguồn cung có thể giảm bởi tồn kho không còn nhiều. Riêng những hãng có doanh số khiêm tốn như Subaru, Suzuki, Volkswagen, nguồn cung vẫn đáp ứng đủ nhu cầu thị trường.
Với các hãng xe sang, đặc thù xe nhiều công nghệ, sử dụng nhiều chất bán dẫn, tình trạng thiếu xe càng lớn. Khách mua xe Lexus, Porsche thay vì đặt hàng 6-9 tháng, nhiều mẫu xe phải chờ tới 12 tháng hoặc lâu hơn.
Chung tình trạng ký chờ là xe BMW, ví dụ như X6, X7. Những dòng xe còn lại vẫn có nguồn hàng đáp ứng nhu cầu của khách tuy không nhiều. Land Rover là hãng cá biệt nhất khi cho biết nguồn cung không bị ảnh hưởng, một phần bởi doanh số hãng này cũng không cao như các thương hiệu Đức.
Mercedes là thương hiệu xe sang duy nhất lắp ráp trong nước. Các dòng xe lắp ráp của hãng như C-class, E-class, GLC vẫn đủ đáp ứng nhu cầu thị trường, giao trong tháng, tuy nhiên phiên bản, màu sắc, option không còn được thoải mái lựa chọn như trước. Một số mẫu xe bị cắt option do thiếu chip. Với các dòng xe nhập như S-class, GLE, GLS, khách vẫn phải chờ 3-6 tháng như giai đoạn cuối 2021.
Đại diện các hãng lẫn đại lý đều chung nhận định, khó dự đoán tình trạng thiếu hụt linh kiện, chip điện tử khi nào kết thúc. “Nhiều dòng xe có thể khan hàng đến cuối 2022. Lượng xe phân bổ về đại lý giảm, các chương trình khuyến mãi vì thế có thể không còn tốt như trước”, trưởng phòng bán hàng một đại lý Toyota ở TP HCM cho biết.
“Các hãng phần lớn đều có kế hoạch nhập xe, linh kiện đi kèm dự trù hoạt động kinh doanh 3-4 tháng để không đứt gãy nguồn cung”, ông Võ Thành Tài, tổng trưởng phòng marketing Mitsubishi Việt Nam nói. “Nhưng nếu tình hình thiếu linh kiện tiếp diễn như hiện nay, doanh số của các hãng sẽ khó đạt như kỳ vọng”.
Theo VnExpress
