Việt Nam bắt nguồn từ kinh tế nông lâm ngư nghiệp với sự đa dạng phong phú của nguyên vật liệu trải dài trên mọi vùng miền đất nước, tạo nên một nền ẩm thực mang đậm tính văn hóa địa phương, len sâu vào từng mâm cơm của gia đình Việt. Bạn bè quốc tế đã dần biết đến ẩm thực Việt Nam qua các lĩnh vực du lịch, quảng bá điểm đến và giao lưu phát triển kinh tế. Với khát khao nâng tầm ẩm thực Việt, đưa văn hóa ẩm thực thành thương hiệu quốc gia, đóng góp cho sự phát triển kinh tế, du lịch, thu hút khách du lịch và nhà đầu tư đến Việt Nam nhiều hơn nữa, Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam đã đề xuất đề án “Xây dựng và phát triển văn hoá ẩm thực Việt Nam thành thương hiệu quốc gia, giai đoạn 2022 – 2024 “hiện thực hóa vai trò và sứ mệnh của mình.
Phở Hà Nội – món ăn thanh nhã được thế giới khen ngợi.
Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam (VCCA) được thành lập theo Quyết định số 1992/QĐ-BNV, ngày 12 tháng 6 năm 2017 của Bộ Nội Vụ, là tổ chức xã hội – nghề nghiệp tự nguyện của tổ chức, công dân Việt Nam đang hoạt động hoặc có liên quan đến lĩnh vực văn hóa ẩm thực Việt Nam. Là nơi nghiên cứu, phát triển và bảo tồn giá trị văn hóa ẩm thực Việt Nam, Hiệp Hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam đã dần khẳng định vai trò với tầm nhìn và sứ mệnh kết nối, phát triển, mong muốn đưa văn hóa ẩm thực Việt Nam ra thế giới.
Ẩm thực du lịch có vai trò rất quan trọng (Ảnh: Sưu tầm)
Văn hóa ẩm thực Việt Nam là một kho tàng di sản vô giá của Việt Nam, việc khảo sát, phát hiện, giới thiệu và thu thập dữ liệu của văn hóa ẩm thực Việt Nam là bước đệm để đưa thương hiệu Việt Nam ra thế giới thông qua văn hóa ẩm thực, thúc đẩy cạnh tranh quốc gia và là tiền đề của phát triển kinh tế Việt Nam. Kinh tế Việt Nam dựa vào nông lâm, ngư nghiệp hiện nay còn đang phát triển riêng lẻ, chưa có sự kết nối, việc đưa văn hóa vào ẩm thực Việt Nam thành thương hiệu quốc gia sẽ là chất xúc tác liên kết các chuỗi cung ứng, sản xuất của nông, lâm, ngư nghiệp (VCCA đã hợp tác với Chương trình OCOP của Bộ Nông Nghiệp Phát triển Nông thôn thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương) Thương hiệu quốc gia về Văn hóa Ẩm thực gắn với thương hiệu điểm đến về du lịch,
góp phần phát triển kinh tế du lịch, thu hút khách quốc tế cũng như nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam. Việc thu thập dữ liệu về văn hóa Việt Nam, tôn vinh bảo tồn văn hóa ẩm thực Việt Nam và phát triển thành thương hiệu quốc gia là cần thiết trong thời điểm hiện nay khi dịch bệnh đã được kiểm soát.
Mục đích đề án: mang lại lợi ích cho nhiều đối tượng trong ba lĩnh vực chính.
Khoa học dinh dưỡng: đối tượng là người dân, người tiêu dùng, người sử dụng các món ẩm thực. Nâng cao trình độ dân trí và hiểu biết về văn hóa, lịch sử, khoa học dinh dưỡng. Cung cấp nền tảng thông tin thực tế về nguồn gốc nguyên liệu, cách chế biến kết hợp các nguyên vật liệu và gia vị của những món ăn đặc sắc các vùng miền, phát huy những giá trị về dinh dưỡng của các món Ẩm Thực, phổ biến cho cộng đồng dân cư, doanh nghiệp kinh doanh, và trao truyền lại cho thế hệ sau.
Kinh tế ẩm thực: mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp và tỉnh thành; nhà sản xuất tham gia trong ngành cung cấp nguyên liệu, thực phẩm, chế biến ẩm thực, phát triển du lịch của địa phương.
Ẩm thực ở mỗi địa phương sẽ khác nhau từ cách lựa chọn nguyên liệu đến chế biến và thưởng thức (Ảnh: Sưu tầm )
Tạo động lực mạnh mẽ, thúc đẩy các doanh nghiệp kinh doanh ẩm thực, chuỗi cung ứng nguyên liệu trong ngành ẩm thực, theo hướng nâng cao chất lượng sản phẩm, giá trị văn hóa góp phần đa dạng hóa, tăng sức cạnh tranh của các sản phẩm ẩm thực.
Từ cơ sở dữ liệu thu thập nghiên cứu được, Hiệp hội văn hóa Ẩm thực Việt Nam sẽ sang lọc bộ ẩm thực có khả năng đóng gói thành mô khởi nghiệp ẩm thực cho các hội viên, các doanh nghiệp vừa và nhỏ muốn tiếp cận mô hình khởi nghiệp
Văn hóa Ẩm thực: đối tượng là địa phương, vùng miền, quốc gia Tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu các món ăn đặc sắc theo vùng miền của Việt Nam đến người dân trong nước và cộng đồng quốc tế, góp phần quảng bá du lịch qua văn hóa ẩm thực vùng miền, với các tiêu chí cốt lõi: mang tính văn hóa di sản vùng miền, Ngon, Lành, đặc sắc. Phù hợp với nhu cầu thị trường và định hướng phát triển văn hóa ẩm thực đến với du khách trong và ngoài nước.
Cần Thơ – địa điểm du lịch ẩm thực với nhiều điều thú vị, hấp dẫn nhất Việt nam (Ảnh: Sưu tầm)
Đề án chia làm 3 giai đoạn từ năm 2022 đến năm 2024:
Giai đoạn 2022: Đề án dự kiến thu thập cơ sở dữ liệu 300 món tiêu biểu Việt Nam và xét chọn 100 món ẩm thực đặc sắc của địa phương, được công nhận bởi Hội đồng chuyên môn của Hiệp Hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam (giấy chứng nhận được ký bởi Chủ tịch Hiệp Hội Văn hóa ẩm Thực Việt Nam và Trưởng Hội đồng chuyên môn) đồng thời tham khảo đánh giá của cộng đồng qua các kênh truyền thông báo chí và mạng xã hội. Kết thúc giai đoạn 2022 sẽ là “Liên hoan 100 đặc sắc Việt Nam” quy tụ các nghệ nhân của 63 tỉnh thành, dự kiến phối
hợp tổ chức cùng với Sở Du Lịch Thành phố Hồ Chí Minh, một thành phố năng động và là nơi tụ hội của tinh hoa ẩm thực Việt Nam.
Giai đoạn 2023: Thu thập dữ liệu 1000 món ẩm thực và phát triển thành tổng tập của dữ liệu ẩm thực Việt Nam (Việt và phái sinh, từ nguyên liệu chế biến, định chuẩn, và cách chế biến, nội dung hình thức thể hiện từ giá trị nội tại đến giá trị ngoại quan của món ẩm thực).
Chọn ra các món tiêu biểu, đặc sắc có tính phổ biến cao của các vùng miền để xây dựng” Mô hình kinh tế khởi nghiệp” cùng các chuyên gia của VCCA, tạo tiền đề cho thế hệ trẻ và các nhà đầu tư tiềm năng trong và ngoài nước, đưa ẩm thực Việt Nam phát triển hơn trên bản đồ thế giới. Tận dụng giá trị của đề án để xây dựng Thực đơn Việt Nam theo từng vùng miền hoặc các chủ đề mang tính văn hóa truyền thống, phục vụ cho công tác Ngoại giao, trao đổi văn hóa và quảng bá Du lịch vùng miền Việt Nam.
Giai đoạn 2024: Chuyển đổi số cơ sở dữ liệu thành Bản đồ Ẩm Thực Việt Nam, và thiết thực hơn là hướng đến xây dựng Bảo tàng Ẩm thực Việt Nam theo định hướng thực tế ảo 3D và Bảo tàng Ẩm thực thực tế phục vụ cho du khách tham quan nếu được sự quan tâm của các tỉnh thành và các nhà đầu tư trong tương lai.
Quỳnh Anh
